Boeken

’s Nachts werd ze wakker van schoten op straat. Haar hotelraam in Bagdad sneuvelde bij een bomaanslag. Vanuit haar woonkamer in Erbil zag ze de rook van de bombardementen op ISIS-strijders. Journalist en auteur Judit Neurink reisde door Irak om verslag te doen van de gevolgen van de oorlog, haar routes aanpassend aan de verschuivende frontlinies.

Hoe overleef je als vrouw onder het bewind van ISIS? In 'Vrouwen overleven ISIS' laat Irak-correspondente Judit Neurink zien wat Irakese vrouwen in Mosul toegestaan was, en vooral: wat niet. En waarom zijn er geen vrouwelijke ISIS-strijders te vinden?

Deze longread, uitgegeven bij Querido Fosfer,  is alleen als e-book te koop.

Honderden yezidi-vrouwen leven als seksslavinnen in eigendom van de radicale moslimgroepering ISIS. Jonge vrouwen uit het Westen worden geworven als moeders van een nieuwe generatie strijders. Wat ze gemeen hebben is dat ze gevangenen zijn in het kalifaat.

Een deel van de (westerse) vrouwen speelt weliswaar een actieve rol bij het werven van nieuwe (vrouwelijke) aanwas, maar vrouwen horen volgens ISIS thuis te zijn voor man en gezin. Een klein aantal is getraind voor een speciaal politiekorps dat vooral vrouwen moet controleren op het naleven van de regels – maar meedoen aan de strijd mogen ze niet.

Wat is het lot van de yezidi-vrouwen die ISIS in augustus 2014 roofde? Wat voor invloed hebben vrouwen binnen ISIS? Hoe kijken ze aan tegen de rol van de man; en het feit dat hij zal gaan sneuvelen – hen alleen achterlatend met de kinderen? Is er liefde binnen ISIS? Zijn er vriendschappen onder vrouwen?

Neurink gebruikt haar langjarige ervaring in de regio – ze woont sinds 2008 in Irak – om een beeld te scheppen van de positie van vrouwen binnen ISIS-gelederen. Ze sprak met tientallen aan ISIS ontsnapte yezidi-vrouwen, belde met vrouwen in de bezette stad Mosoel, analyseerde  propagandamateriaal van ISIS, verrichtte literatuuronderzoek en volgde de wereldpers over het onderwerp op de voet.

Ze werd geraakt door de zwarte werkelijkheid in het kalifaat: hoe yezidi-vrouwen als dieren worden behandeld en hoe de vrouwen binnen ISIS in bruutheid niet onderdoen voor mannen. En ook door het feit dat velen die werkelijkheid ontkennen, of wel accepteren om binnen het kalifaat te kunnen overleven.

Het boek, uitgegeven door Uitgeverij Jurgen Maas, is ook als e-book en in Engelse vertaling verkraagbaar, onder meer via Amazon.com:

https://www.amazon.com/s/ref=nb_sb_noss?url=search-alias%3Daps&field-keywords=judit+neurink

Opeens waren ze overal in het nieuws: de radicale strijders van Isis. Met zwarte vlaggen, hun gezichten verborgen onder sjaals, reden ze in colonne via de Tv de huiskamers binnen als het nieuwe, islamitische gevaar. Ze veroverden grote steden in Syrië en Irak en legden de inwoners de strenge islamitische wetgeving op. Ze riepen een eigen islamitische staat uit, en probeerden die met de moderne wapens die ze onderweg buitmaakten uit te breiden. Hele groepen mannen – soldaten en burgers – werden afgeslacht, westerlingen werden ontvoerd en onthoofd, en vrouwen en kinderen buitgemaakt; de vrouwen misbruikt en verhandeld als seksslaven, de kinderen klaargestoomd in Isis’ extreme vorm van de islam.

Wat is Isis eigenlijk – of IS, naar de islamitische staat die ze uitriep? Waar komt de organisatie vandaan, wat wil ze eigenlijk en waarom? Wat maakt deze groep agressieve baardmannen zo aantrekkelijk voor de jonge mannen en zelfs vrouwen die zich naar Syrië en Irak laten lokken? En wat houdt die oorlog van Isis eigenlijk in?

Journalist Judit Neurink (correspondent in Irak voor Trouw en De Standaard) maakt vooral voor wie niet zo thuis is in het Midden-Oosten inzichtelijk hoe het kwam dat een groep extreme moslims die het liefst terug willen naar de begindagen van de islam, in korte tijd het wereldnieuws is gaan beheersen.

Het boek is ook te koop als e-book en in Engelse vertaling, via bijvoorbeeld Amazon.com:

https://www.amazon.com/s/ref=nb_sb_noss?url=search-alias%3Daps&field-keywords=judit+neurink

Hoewel er bijna drieduizend jaar Joden woonden in Iraaks Koerdistan, waren ze in de jaren vijftig binnen een paar jaar bijna allemaal vertrokken.

Dat gegeven is de basis voor De Joodse Bruid, een roman over twee jonge Joodse vrouwen in Iraaks Koerdistan. Zara is student en bijna verloofd, als ze onder de grond van haar ouderlijk huis een schat vindt. Daarin zit het dagboek dat Rahila als jong meisje in de jaren veertig is begonnen te schrijven.

Rahila beschrijft hoe de wereld om haar heen verandert als het zionisme zijn kop opsteekt, en hoe de vestiging van de staat Israël directe consequenties heeft voor de Joden in Irak.

Ondanks haar sterke nationalistische gevoelens ontpopt ze zich tot een Joodse lerares, een uitzonderlijke status voor een vrouw in haar tijd. Gedreven door de liefde voor haar land en ambitie laat ze haar verloofde naar Palestina vertrekken, en stelt hun hereniging keer op keer uit.

Als Zara zich in het dagboek verdiept, voelt ze een steeds diepere verwantschap met de schrijfster ervan. De onrust lijkt van de pagina’s over te slaan naar de tegenwoordige tijd, als net als de burgers in Irak in de jaren veertig, die in Koerdistan in 2011 in opstand komen tegen hun regering.

Zara realiseert zich dat ze weinig weet van de tijd waar Rahila over schrijft; dat een deel van het Iraaks verleden verdwenen is. Haar eigen leven komt in een stroomversnelling als haar eigen banden met dat verdwenen verleden zichtbaar worden.

Journalist en auteur Judit Neurink (1957) heeft in De Joodse Bruid waargebeurde verhalen en feiten vermengd met fantasie. Zara en Rahila behoren tot dat laatste categorie maar leven in een wereld die de werkelijkheid dicht nadert.

Het boek is ook als e-book verkrijgbaar, en in haar Koerdische vertaling bij Andesha Publishing in Sulaymaniya.

In een persoonlijk verhaal laat Judit Neurink haar worseling zien met de leefgewoonten en werkomstandigheden in Irak waarmee ze bij het opzetten van een mediacentrum wordt geconfronteerd. Aanvankelijk denkt ze een jaar nodig te hebben voor dit project. Ze raakt steeds meer betrokken bij de dagelijkse beslommeringen van haar medewerkers. Langzaamaan wordt ze opgenomen in een grote familie waarvan ze zich niet meer kan en wil losmaken. Ze besluit te blijven.

Mijn Iraakse Familie geeft een beeld van het leven in Irak, en met name in Iraaks Koerdistan, en biedt reizigers naar de regio hulp bij de voorbereiding en het begrijpen van de plaatselijke mores.

Het boek, uitgegeven bij Uitgeverij De Geus, is ook als e-book verkrijgbaar.

Hoe overleef je in een stad waar geweld dagelijkse kost is? Waar de straat niet meer veilig is, mensen worden ontvoerd en vermoord? Waar mensen elkaar naar het leven staan, alleen omdat ze een ander geloof hebben? Waar je zelfs je buren niet meer kunt vertrouwen?

Dat is de situatie in Bagdad, sinds de val van het regime van Saddam Hoessein. Dat is de stad waarin Judit Neurink drie gezinnen situeert, die ondanks hun verschillende religieuze achtergronden nauw bevriend zijn. Het gezin van de soennitische arts Azadin al-Bakri met zijn twee vrouwen die beide ook arts zijn. Ondanks het toenemende geweld en de uitzichtloze situatie trouwt Azadins oudste zoon Athir met Sarah, de dochter van de christelijke Yacoub en Mona Michael. De beide gezinnen zijn bevriend met de shiitische Qassim al-Owdah en zijn vrouw Fatima. Qassim werkt voor de Amerikanen, terwijl zijn zoon Ali wel erg duistere banden heeft met de milities die in Bagdad opereren.

Als de gezinnen na elkaar worden getroffen door het geweld, besluiten ze Bagdad te verlaten en zich te vestigen in het rustige Koerdische noorden van Irak. Maar ook daar achtervolgt het geweld van Bagdad ze en komt hun vriendschap ernstig onder druk te staan.

De roman is gebaseerd op waargebeurde verhalen, uitgegeven door De Geus en is nog als e-book verkrijgbaar.

Ooit was het een populaire verzetsgroep tegen de sjah van Perzië die marxisme en islam verenigde. Maar onder leiding van een autocratische leider veranderden de Mujahedin Khalk in een radicale sekte. Ze pleegden aanslagen in Iran maar zijn ook in Nederland actief. Ze weten hun leden zover te krijgen dat ze zich van hun partner laten scheiden en hun kinderen wegsturen. Judit Neurink vroeg zich af hoe intelligente mensen robots kunnen worden die elkaar bespioneren, opsluiten en martelen, en zichzelf voor hun leider in brand steken.

Uit gesprekken met uitgetreden leden en anderen ontstaat een beeld van een gevaarlijke sekte met een eigen leger, dat in Irak door de Amerikanen kan worden gebruikt bij hun plannen om ook in Iran een machtswisseling tot stand te brengen.

Het boek (uit 2005) is alleen nog als tweedehands boek via sommige aanbieders op internet verkrijgbaar. Het is vertaald in het Koerdisch en Arabisch.